Το Φεγγάρι του Δία / Jupiter's Moon

Περιπέτεια 2017 | Έγχρ. | Διάρκεια: 129'

Σκηνοθεσία: Κορνέλ Μουντρούτσο, Πρωταγωνιστούν: Ζόμπορ Γιέγκερ, Γκιόργκι Τσερχάλμι, Μεράμπ Νινίτζε

Ένας νεαρός Σύρος μετανάστης πυροβολείται από την αστυνομία όταν προσπαθεί να διασχίσει τα σύνορα της Ουγγαρίας. Τρομοκρατημένος και σοκαρισμένος, ο τραυματισμένος Άριαν ανακαλύπτει – προς μεγάλη του έκπληξη – ότι έχει πλέον την ικανότητα να αιωρείται. Στο στρατόπεδο όπου κρατείται, οι υπερδυνάμεις του τραβούν την προσοχή ενός διεφθαρμένου γιατρού που τον στέλνει στο νοσοκομείο κι από εκεί τον φυγαδεύει. Στο κατόπι τους, ένας οργισμένος συνοριακός αστυνομικός έχει εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό για να τους συλλάβει. 

Είναι σημαντικό το ότι αυτή η ταινία μας έρχεται από την Ουγγαρία, μια χώρα με υψηλά επίπεδα ρατσισμού και ακροδεξιών πεποιθήσεων. Ο νεαρός Σύριος βρίσκεται συνεχώς κυνηγημένος από τον πόλεμο, από μια χώρα που βομβαρδίζεται ανελέητα φτάνει στην Ευρώπη, αλλά ο πόλεμος μοιάζει να τον κυνηγά.

(Απόσπασμα από συνέντευξη του σκηνοθέτη – ΑΜΑ Films)

Τι σημαίνει ο τίτλος της ταινίας;

Ένα από τα φεγγάρια του πλανήτη Δία, που ανακάλυψε ο Γαλιλαίος, καλείται Europa. Ήταν σημαντικό για μένα να θεωρήσω αυτήν την ταινία ως μια ευρωπαϊκή ιστορία, που διαδραματίζεται σε μια Ευρώπη σε κρίση, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας. Την ίδια στιγμή, έψαχνα να μεταδώσω μια αίσθηση σύγχρονης επιστήμης. Είμαι οπαδός του είδους από την παιδική μου ηλικία και αυτό μπορεί επίσης να είναι εμφανές στα προηγούμενα έργα μου, όπως στον «Λευκό Θεό» ή στο «Tender Son». Παίξαμε επίσης με την ιδέα να είναι ο πρωταγωνιστής αλλοδαπός, ώστε να γεννάται το ερώτημα ποιος είναι ο πραγματικός ξένος; Είναι πράγματι απλώς ένα θέμα προοπτικής. Ο πλανήτης Δίας είναι αρκετά απομακρυσμένος ώστε να δικαιολογεί νέες ερωτήσεις σχετικά με την πίστη, για τα θαύματα και με το να είσαι διαφορετικός.

Η ταινία είναι φουτουριστική ή συμβαίνει στο παρόν;

Η απάντηση στην ερώτηση αυτή είναι, δυστυχώς, ότι δεν έχουμε να κάνουμε πλέον με το μέλλον. Δεν θέλαμε να κάνουμε μια ταινία με πρόσφυγες αλλά να χρησιμοποιήσουμε την παρούσα κρίση ως πλαίσιο για την επανεξέταση των θαυμάτων. Αρχικά τοποθετήθηκε στο μέλλον, αλλά ενώ φτιάχναμε την ταινία, όλα έγιναν πραγματικότητα. Συζητούσαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα εάν ο πρόσφυγας της ταινίας είναι ή όχι το θέμα και αν αυτό είχε γίνει πολύ συνηθισμένο, και μάλιστα έχοντας την τάση να αποφεύγω ιδεολογικές αφηγήσεις περί αυτών. Πιστεύω πιο έντονα στην ιδέα της κλασικής τέχνης, η οποία ενεργεί όπως το νερό στο σκυρόδεμα – το φοράς και καταστρέφεται σταδιακά. Για μένα, η πραγματική πολιτική τέχνη παραμένει πάντα λιγότερο ενδιαφέρουσα, οπότε όταν ξαναγράψαμε το σενάριο, προσπαθήσαμε να αποστασιοποιηθούμε και πάλι όσον αφορά την ιστορία και τη γλώσσα της ταινίας.

Μέσα από την ταινία μάς δείχνει έναν τρόπο να… πετάμε;

Ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία όταν ήμουν παιδί ήταν το μυθιστόρημα «Ariel» του Alexander Belyaev, για ένα μικρό αγόρι που έχει τη δυνατότητα να πετάξει. Φανταστείτε ένα πλάσμα με υπεράνθρωπες δυνάμεις και την τρομερή αντίθεση και την ένταση που δημιουργεί στους γύρω τους. Με το πέρασμα του χρόνου, άρχισα να αντιμετωπίζω ολοένα και περισσότερο το ζήτημα της πίστης. Κατά κάποιο τρόπο πάντα πίστευα ότι υπάρχει μια μεγαλύτερη, περιεκτική καθολική πίστη που φτάνει πέρα από τη σχετική πίστη που μας υπαγορεύεται, και η οποία μπορεί να έχει αντίκτυπο σε όλους τους ανθρώπους, ειδικά σε μια εποχή όπου φαίνεται να πιστεύουμε όλο και περισσότερο στην παραδοσιακή θρησκεία, ή στον Θεό. Βάζοντας έναν ιπτάμενο άνθρωπο ως πρωταγωνιστή θέτει ερωτήματα σχετικά με τη δυνατότητα αυτή. Πιστεύετε και τοποθετείτε τον εαυτό σας σε σύγκριση με τους χαρακτήρες, καθένας από τους οποίους σχετίζεται με το ζήτημα με διαφορετικό τρόπο, αλλά και αν εσείς ως θεατές πιστεύετε πραγματικά τι βλέπετε; Μια συνάντηση με ένα θαύμα απαιτεί μια ενέργεια από την πλευρά του θεατή και αυτό είναι κάτι που πάντα προσπαθώ να επιτύχω. Σίγουρα, είναι μια ταινία για τους πρόσφυγες, αλλά είναι επίσης και μια ταινία για την αναζήτηση του Θεού με την έννοια ότι κάποιος πρέπει να ξέρει ότι υπάρχουν στιγμές που συναντάμε πράγματα τα οποία είναι απόλυτα ή μυστηριώδη. Ο χαρακτήρας του Άριαν είναι στην πραγματικότητα μια υλοποιημένη περίπτωση αυτού που λέω – μια χριστιανική μορφή στο σώμα ενός πρόσφυγα, που θα μπορούσε όντως να ερμηνευτεί ως άγγελος. Τα θαύματα δεν προέρχονται ποτέ απ’ όπου τα περιμένουμε, και ίσως δεν ξέρουμε και πώς να τα χρησιμοποιήσουμε.

Επίσημη συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Καννών το 2017